Cây lựu là một loại cây ăn quả còn khá mới mẻ ở nước ta khi mà phần lớn trái lựu cung cấp trên thị trường đều được nhập khẩu từ Trung Quốc. Mặc dù cây lựu đã xuất hiện từ rất lâu đời nhưng chủ yếu là lựu hoa hoặc lựu cảnh cho quả nhỏ, không có giá trị cho trái ngon. Chính vì thế loài cây ăn trái này vẫn còn khá mới mẻ và ít thông tin. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về cây lựu một cách tổng quan, cụ thể nhất để các bạn tham khảo nhé.
Thông tin liên quan
Đặc điểm của cây lựu
Cây lựu có nguồn gốc từ Ba Tư (nay là Iran) sau đó được nhân giống và trồng ở các khu vực lân cận. Ngày nay cây lựu được trồng ở các vùng ôn đới và nhiệt đới trên toàn thế giới. Cây lựu có tên khoa học Punica granatum L. là loại cây rụng lá. Lá cây là loại lá đơn, thường mọc đối hoặc mọc thành cụm, không có lá kèm. Hoa thường mọc ở đầu cành, thường mọc đơn độc hoặc một vài cụm, hình dạng bông lựu gần như hình chuông. Quả lựu mọng hình cầu, đỉnh có thùy đài dai, vỏ dày, nhiều hạt, quả gần hình cầu. Vỏ hạt bên ngoài trong mờ và mọng nước, có vị ngọt chua, tính ấm, có tác dụng trừ sâu bọ, làm se, làm se ruột, cầm máu kiết lỵ. Quả lựu rất giàu chất dinh dưỡng, hàm lượng vitamin C cao gấp một hoặc hai lần so với táo và lê.
Xem thêm:
Lựu Ấn Độ ngon top đầu thế giới, đặc điểm của cây lựu đỏ Ấn Độ
Lựu Peru ngon nổi tiếng, đặc điểm và cách chăm sóc cây lựu Peru
Đặc điểm hình thái của cây lựu
- Hình dáng của cây lựu:
Lựu là cây gỗ nhỏ dạng bụi, thường xanh ở vùng nhiệt đới. Tán cây dạng khóm và thuôn tròn tự nhiên. Rễ màu nâu vàng sinh trưởng mạnh, dễ bén rễ. Chiều cao của cây lựu có thể đạt 5-7m, phổ biến là 3-4m, nhưng cũng có những giống lùn thì cây lựu lùn chỉ cao khoảng 1m trở xuống. Thân cây màu nâu sẫm, có những chỗ lồi ra giống như khối u và thân cây hầu như bị xoắn về bên trái.
- Đặc điểm cành cây lựu:
Cây lựu có nhiều cành, cành non có gân và phần lớn là hình vuông. Các nhánh rất linh hoạt và chắc khoẻ, không dễ gãy. Các cành sơ cấp mọc đối nhau, trên các cành con phát triển mạnh và có gai nhỏ. Chiều dài của gai có liên quan đến giống và điều kiện sinh trưởng. Cây lựu trẻ khoẻ, cành lá rậm rạp thì nhiều gai, cây già lâu năm thì ít gai.
- Hình dáng lá lựu:
Lá cây lựu mọc đối hoặc mọc thành chùm, lá hình mác dài đến thuôn, hoặc hình elip. Chiều dài của lá trung bình từ 2-8cm, chiều rộng 1-2cm, nhọn ở đỉnh. Mặt trên của lá bóng, có gân chính nổi ở mặt sau, cuống lá ngắn.
- Đặc điểm hoa lựu:
Hoa của cây lựu thuộc loại lưỡng tính, tùy theo bầu nhụy có phát triển hay không mà hoa có hình chuông hay hình ống. Hoa cái có bầu nhụy phát triển tốt, thụ tinh và đậu quả tốt, còn hoa sau thường héo và không đậu quả. Thông thường có 1 đến nhiều hoa lựu mọc trên các chồi mới ở đỉnh và dưới nách lá. Cây lựu có các lá đài cứng, nhiều thịt, hình ống, 5-7 thùy nối với bầu nhụy. Cánh hoa lựu hình trứng ngược, số lượng bằng lá đài, xen kẽ hoặc xếp chồng lên nhau.
Hoa lựu được chia thành cánh hoa đơn và cánh hoa kép. Loại cánh kép có nhiều nhị và nhiều cánh hoa, có tới hàng chục cánh hoa, hoa chủ yếu có màu đỏ, ngoài ra còn có màu trắng, vàng, hồng, và các màu khác. Nhị nhiều, chỉ nhị nhẵn. Bộ nhụy 1 kiểu, dài hơn nhị, 4-8 lá noãn, bầu noãn kém.
- Đặc điểm của quả lựu:
Quả lựu sau khi chín trở thành quả mọng to, có nhiều ô, trong mỗi ô có nhiều hạt; vỏ ngoài nhiều thịt có màu đỏ tươi, đỏ nhạt hoặc trắng, mọng nước, chua ngọt, ăn được một phần. Vỏ hạt bên trong là sừng, một số hạt thoái hóa và trở nên mềm, đó là hạt lựu mềm. Thời kỳ ra hoa của cây lựu là từ tháng 5 đến tháng 6 và thời kỳ thu quả là từ tháng 9 đến tháng 10.
Hình ảnh cây lựu sai trĩu quả khiến bất cứ ai cũng phải trầm trồ thích thú
Đặc điểm sinh trưởng của cây lựu
Trong tự nhiên cây lựu mọc trên núi ở độ cao 300-1000 mét. Nó thích một môi trường ấm áp và đầy nắng. Cây lựu có khả năng chịu hạn, chịu lạnh và cũng có khả năng phát triển ở vùng đất cằn cỗi nhưng không chịu được ngập úng và bóng râm. Yêu cầu về đất trồng không khắt khe nhưng nên trồng ở đất cát pha, đất màu mỡ, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt để có chất lượng quả tốt nhất.
Xem thêm: Cây lựu bonsai được tạo nên như thế nào
Công dụng, ý nghĩa của cây lựu trong cuộc sống
Cây lựu có dáng đẹp, cành lá đẹp, đầu xuân lá non xanh tươi, uyển chuyển yêu kiều đầy sức sống. Giữa hè hoa lựu nở mang màu sắc tươi tắn, tô điểm thêm cho cảnh quan. Ngoài việc trồng thành vườn cung cấp quả cho thị trường thì trồng cây lựu ở các công trình cảnh quan hay sân vườn biệt thự cũng thích hợp vô cùng.
Thịt quả lựu rất giàu khoáng chất, có hai thành phần chống oxy hóa là anthocyanin và polyphenol trong quả lựu đỏ cùng với vitamin C, axit linoleic và axit folic,… có thể nhanh chóng bổ sung độ ẩm cho làn da của chúng ta. Bên cạnh đó Anthocyanin là chất mà con người có thể chiết xuất từ thực phẩm từ trước đến nay để bảo vệ da mắt và vì quả lựu có chứa anthocyanin nên ăn nhiều lựu có thể bảo vệ mắt của chúng ta. Nhưng lượng muối hữu cơ chứa trong lựu rất cao, bởi vì sau khi ăn lựu nhớ phải đánh răng kịp thời, nếu không sẽ ăn mòn men răng.
Trồng cây lựu trước nhà có tốt không?
Ý nghĩa của hoa lựu là sự quyến rũ khi trưởng thành, sau khi hoa tàn có thể sinh ra quả lựu, khi trưởng thành thì đẹp đẽ lạ thường toát ra vẻ quyến rũ độc đáo. Có thể dùng hoa lựu để bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với phụ nữ, đồng thời cũng tượng trưng cho sự quý phái. Hoa lựu màu đỏ tươi tượng trưng cho may mắn, giàu có và danh dự được mọi người vô cùng yêu thích.
Cây lựu thường nở hoa với số lượng nhiều, quả lựu sinh ra lại có nhiều hạt tượng trưng cho gia đình dung túc, đông con đông cháu, đại diện cho hạnh phúc. Bạn có thể tặng cây lựu đang hoc, trái cho bạn bè, người thân để chúc nhau có một cuộc sống trọn vẹn, gia đình hoà thuận, con cháu đầy đàn.
Với những ý nghĩa tốt đẹp bên trên thì bạn có thể tự có câu trả lời cho câu hỏi: “trồng cây lựu trước nhà có tốt không?” rồi nhé.
Xem thêm: Cây lựu đỏ nhập ngoại
Cách trồng và cách chăm sóc cây lựu trồng trong chậu
Cây lựu là loại cây rất dễ trồng, dễ chăm sóc. Nếu chủ yếu để ngắm hoa, nên chọn giống có hoa to, màu sắc tươi sáng, cánh kép như lựu hạnh. Nếu để thu quả và ngắm quả có thể chọn giống lựu màu đỏ, hình dáng quả đẹp như lựu đỏ đỏ Ai Cập,… tuỳ theo sở thích hoặc nhu cầu cá nhân.
Xem thêm: Cách trồng và chăm sóc cây lựu đúng kỹ thuật
Cách trồng cây lựu trong chậu
- Chọn chậu trồng cây lựu:
Bạn nên chọn chậu gốm, chậu sứ, đất nung,… thay vì chậu nhựa vì khả năng thoát nước và thông gió tốt, có lợi cho sự phát triển của cây lựu. Nhược điểm là khá nặng, dễ đổ vỡ hư hỏng, ít kiểu dáng hơn. Chậu nhựa có hình thức đẹp, hoa văn đa dạng nhưng khả năng thông gió, thoát nước kém. Tùy hoàn cảnh, điểu kiện và sở thích mà lựa chọn chậu phù hợp. Kích thước của chậu phụ thuộc vào kích thước của cây lựu
- Chuẩn bị đất trồng:
Đất trồng cây lựu trong chậu cần tơi xốp, thông thoáng, giữ phân và độ ẩm tốt, giàu dinh dưỡng. Có thể trộn với 6 phần đất mặt vườn, 2 phần phân chuồng và 2 phần chất làm xốp, giữ ẩm cho đất (có thể là trấu hun, vỏ lạc, đá perlite, mùn cây, mụn dừa..,) trộn đều thành đống, có thể trộn cùng vôi bột rồi dùng màng nilon hoặc bao nilon đậy kín đống ủ để khử trùng trong 15-20 ngày rồi mới đem sử dụng để trồng cây lựu là tốt nhất.
- Trồng cây lựu vào chậu:
Trước khi trồng bạn nên rải 1 lớp xỉ than đập vụn cỡ 2-3 đầu ngón tay hoặc dùng đất nung, đất núi lửa size 2-3cm giúp phần thoát nước dưới đáy chậu tốt hơn, tránh bị ứ đọng nước và thông thoáng bộ rễ. Sau đó lấp đất đã trộn ở bước trên vào khoảng 2/3 chậu. Chọn cây lựu con có bộ rễ hoàn chỉnh, nhiều rễ tơ, dáng cây đẹp, đặt bầu cây vào chậu ướm thử sao cho mặt bầu cây con cách miệng chậu 5-7cm là được. Tiếp theo bạn tiếp tục thêm đất đã trộn vào chậu, vừa thêm vừa dùng tay ấn nhẹ cho tới khi đất phủ bầu cây lựu và cách miệng chậu khoảng 2-3cm thì dừng lại. Đất trong chậu không lấp đầy mà để khoảng cách 2-3cm như vậy là để hạn chế đất, nước và phân bón bị rơi vãi ra ngoài khi tưới, đồng thời tăng thẩm mỹ cho chậu cây.
Cuối cùng bạn dùng tay nén chặt đất mặt một chút để cố định bầu cây rồi tưới nước đẫm, sau khi nước ngấm tối thiểu đủ ẩm hết bầu đất cũ thì đặt chậu cây lựu vào nơi râm mát có ánh sáng nhẹ. Hoặc bạn cũng có thể phơi nắng sớm sau đó bê chậu vào khi nắng gắt trong 1-2 ngày để cây hồi lại rồi đặt chậu cây ở nơi thoáng, có ánh nắng mặt trời chiếu đầy đủ, không bị che bóng bởi mái che hay cây to.
Cách chăm sóc cây lựu trồng trong chậu:
Ánh sáng: cây lựu cần điều kiện chiếu sáng toàn phần, do vậy vị trí đặt chậu cây phải đảm bảo đủ nắng, nếu trồng ban công thì điều kiện chiếu sáng trực tiếp tối thiểu 6 giờ/ngày.
Bón phân: để đảm bảo cho bộ rễ của cây khoẻ cần đất giàu dinh dưỡng và tơi xốp, do vậy 1 năm 2 lần bổ sung phân hữu cơ cho cây là tốt nhất. Cách bón phân hữu cơ cho cây lựu rất đơn giản, bạn xới đất mặt xung, đào sâu đất xung quanh thành chậu (chiều rộng rãnh đào tuỳ thuộc vào đường kính chậu) sau đó trộn đất đó cùng phân hữu cơ rồi lấp đất lại. Bên cạnh phân hữu cơ thì việc bón bổ sung phân hoá học hoặc các loại đạm cá, đạm thực vật cho cây tối thiểu 1 tháng 1 lần, tối đa 2 lần để cây lựu có đầy đủ dưỡng chất phát triển tốt nhất.
Tưới nước: cũng giống như phần lớn các loại cây hoa, cây ăn trái trồng chậu khác thì cây lựu cũng cần duy trì đất ẩm để có thể sinh trưởng và phát triển bình thường. Bạn cần tưới nước cho cây khi đất khô, cách tốt nhất là tưới đẫm ngày 1 lần vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát vào một khung thời gian cố định (sáng hoặc chiều). Những ngày mưa hoặc độ ẩm không khí cao, độ thoát hơi nước kém có thể 2-3 ngày tưới một lần, khi đó bạn kiểm tra đất để có thể tưới nước cho cây lựu khi cần.
Cây lựu có thể trồng trong chậu tạo dáng bonsai rất đẹp mắt
Trên đây là toàn bộ những kiến thức cơ bản về cây lựu và cách chăm sóc cây lựu trồng trong chậu. Hy vọng bài viết giúp ích được các bạn đang quan tâm về loại cây ăn trái này. Chúc các bạn thành công!