Cây sấu có tên khoa học là Dracontomelum duperreanum Pierre. Đây là loại cây quen thuộc được trồng phổ biến ở nước ta từ khá lâu. Vào mùa sấu rất dễ dàng có thể bắt gặp loại quả này tại nhiều khu chợ. Thứ quả dân dã này được các chị em nội chợ chọn mua về khi còn xanh để nấu canh chua và ngâm nước uống. Những quả đã chin sẽ được sử dụng vào việc làm mứt hoặc ô mai sấu khá ngon.
Sấu thuộc dạng cây gỗ lớn sống lâu năm. Một cây trưởng thành sẽ có chiều cao từ 20-30 mét. Với đường kính lớn và cho tán khá rộng. Với những cây trưởng thành thân sẽ có màu đen và bong những mảng lớn hoặc sần sùi. Những cành non sẽ được phủ một lớp long màu nâu.
Lá sấu có dạng lá kép long chim một lần dài mọc so le nhau. Hoa của chúng thuộc dạng hoa lưỡng tính mọc thành từng chum khi nở có màu trắng xanh khá đẹp. Cây ra hoa vào khoảng tháng 4-5 và sau khoảng nửa tháng sẽ đậu quả.
Hình ảnh cây sấu quen thuộc của bao thế hệ người Việt Nam
Thông tin liên quan
Công dụng của cây sấu
Giá trị dinh dưỡng
Cây sấu trồng lấy quả ăn khá ngon. Qủa xanh có vị chua gắt thường được dung nấu canh và ngâm làm nước giải khát. Qủa khi chin được dung để làm mứt sấu và ô mai sấu khá lạ miệng.
Giá trị kinh tế
Do sấu bán được giá nên cho thu hoạch hàng năm khá đều và tốt. Nhiều địa phương đã xem cây sấu như một cây phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo. Không những thế sấu trồng còn để lấy gỗ. Gỗ của chúng bền chắc và vân đẹp ít mối mọt nên được sử dụng để đóng đồ gia dụng rất tốt.
Cách trồng và chăm sóc cây sấu
Sấu được đánh giá là cây dễ trồng có thể trồng được từ đồi dốc cao cho đến những vùng đất nghèo dinh dưỡng. Cây sống lâu năm và cho thu hoạch quả lâu và đều nên việc trồng sấu chỉ một lần là có giá trị kinh tế lâu dài về sau.
Cây sấu rất dễ trồng và đặc biệt ít cần chăm sóc chu đáo vẫn phát triển tốt
Tiêu chuẩn chọn giống: Hiện nay sấu được trồng bằng phương pháp chiết cành sẽ cho thời gian thu hoạch sớm hơn và đều hơn việc trồng bằng hạt giống. Khi chọn cây giống bạn nên chọn những cây cho chiều cao từ 80cm trở lên cây thẳng không con queo và thân đã hóa gỗ khỏe mạnh không bị nhiễm bệnh
Thời vụ trồng cây sấu: Cây sấu thường được trồng tốt nhất vào khoảng tháng 1,2 hàng năm hoặc khoảng tháng 8-9. Thời điểm này thời tiết thuận lợi nên rất thích hợp để sấu phát triển.
Khoảng cách trồng sấu nên cách từ 5-7m để cây phát triển tốt về sau này mà không cạnh tranh chất dinh dưỡng với nhau. Sau khi cây sấu được 5-6 năm thì nên tỉa thưa bớt những cay không sai quả.
Chọn đất và đào hố trồng: Sấu không kén đất nên bọn có thể trồng chúng ở nhiều địa phương với điều kiện đất khác nhau. Tốt nhất nên trồng cây ở vùng đất cát pha và thịt nhẹ có tầng đất dày trên 1 mét. Đào hố trồng với kích thước tối thiểu là khoảng 50x50x50cm.
Bón lót cho đất: Trước khi trồng nên xử lý đất trồng trước. Với những vùng đất cằn cỗi và nhiều sỏi đá bạn nên xới xáo qua. Phối trộn phân bón lót khoảng 5kg phân chuồng hoai mục và khoảng 0,2 kg phân Lân và một lượng vôi bột khử trùng cho đất được giàu dinh dưỡng và sạch bệnh.
Quả sấu với rất nhiều công dụng trong nấu ăn
Cách trồng cây sấu: Sau khi đã chuẩn bị đất và bón lót đầy đủ rồi bạn tiến hành trồng cây. Khi trồng bỏ phần bầu đất nilon ra rồi đặt vào trong hố trồng theo hướng đứng thẳng. Vun Ddất đầy gốc và và nén chặt đất quanh gốc sẽ giúp cây được đứng chắc chắn không bị ngã đổ. Trồng xong bạn tiến hành tưới nước đẫm cho cây để cây ổn định thời gian đầu giúp mau ra rễ.
Kỹ thuật chăm sóc cây sấu
Chế độ tưới nước cho cây: Khi trồng thời gian đầu bạn tiến hành cung cấp đủ nước cho cây nhất là trong mùa khô hoặc khi quả đang lớn và thời điểm sắp chin. Phòng trừ cỏ dại định kì bằng việc nhổ sạch cỏ dại xung quanh gốc giúp gốc cây luôn thông thoáng . Sau mỗi trận mưa to bạn cần xới phá váng để cây không bị ngập úng.
Cắt tỉa định kì tạo hình cho cây: Thời kì cây phát triển tốt bạn nên định kì cắt tỉa cho cây để tạo cành cấp 1, 2 và giúp cây được thông thoáng hơn. Sau mỗi lần cắt tỉa cành khô héo cành sâu bệnh bạn tiến hành vun xới xung quanh gốc với đường kinh khoảng 1m trở ra sẽ giúp cho đất xung quanh đó được toi xốp và thoáng khí.
Xem thêm:
Bón phân định kì cho cây sấu: Hàng năm sau khi bạn vun xới và phát quang gốc cây bạn nên tiến hành bón phân cho cây. Tùy với sự phát triển của cây mà bạn có thể bón liều lượng tăng hay giảm khác nhau. Khi bón bạn rắc phân rải đều xuống rãnh sau đó lấp kín phân và tưới nước luôn. Về thời gian bón phân bạn tiến hành bón phân 2-3 lần một năm trong năm đầu và với lượng 0,5kg phân NPK cho mỗi gốc. Những năm sau tăng lượng phân bón thêm 10% mỗi năm.
Hình ảnh cây giống của cây sấu
Phòng trừ sâu bệnh cho cây sấu
Sấu thường hay gặp một số loại sâu bệnh hại điển hình như sau:
Bệnh thán thư: Biểu hiện của bệnh là làm cho hoa sấu thối đen và rụng. Bệnh này ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất của sấu. Để điều trị bạn nên sử dụng Benlat C hoặc Score 250 EC phun từ khi hoa nở đến 2 tháng sau với 1lần/tuần, sau đó 1lần/tháng.
Bệnh muội đen: Nguyên nhân đó chính là do sự bài tiết của rệp bệnh hại. Việc này chỉ cần phun một số loại thuốc trừ nấm bệnh như Trebon 2,5 EC là có thể cho bệnh thuyên giảm khá hiệu quả.
Bệnh cháy lá: Loại bệnh này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng lá. Bệnh phát triển thường vào mùa mưa. Cách phòng trị bệnh hiệu quả nhất đó chính là cắt bỏ phần lá bị bệnh và sử dụng thuốc Kasumin 2L. phun đều lên cây khoảng 2 lần.
Rầy xanh: Rầy tiết dịch gây bệnh mùa nóng, làm Cóc kém phát triển. Thời gian hại mạnh từ tháng 10 năm trước đến tháng 6 năm sau. Dùng Bassa 50 EC, Trebon 2,5 EC, … – Ruồi đục quả: Ruồi đục vào quả lúc vỏ quả già, đẻ trứng dưới lớp vỏ, sâu n on ăn thịt quả gây thối, rụng quả. Dùng Sherpa 25 EC, Lục Sơn 0,26 DD, Padan 95 SP
Thu hoạch sấu: Từ khi ra quả cho đến lúc thu hoạch được sẽ mất khoảng 2 tháng. Lúc này sấu đã đạt đến độ già tuy nhiên vẫn chưa chin. Thu hái thời điểm này là thích hợp nhất vì chúng đủ già để giữ được chất lượng sấu tốt nhất. Mùa thu hoạch sấu thường kéo dài khoảng 2-3 tháng khoảng đầu tháng 6 đến hết tháng 9 hàng năm.